Op dit moment ben ik mijn najaar-colleges rond de ‘onverschrokken schoonheid’, over het mooie in de filosofie, de natuur en de kunst, aan het voorbereiden. Het mooie is terug van weggeweest in het debat in de kunsten, maar staat nu in een ander licht. Wat is schoonheid op dit moment? Waartoe is er schoonheid?

Een belangrijke andere vraag raakt direct aan hoe wij ons bestaan ervaren in de wereld. Juist in tijden van crisis en onzekerheid kan het opmerken van schoonheid een essentiële kracht voor ons betekenen.

Een voorbeeld van hoe dat kan werken las ik vandaag bij de Noorse filosoof en bergbeklimmer Peter Wessel Zapffe (1899-1990). Deze bij ons niet zo bekende denker ontrafelt hoe de kunst een tegenwicht kan vormen, een manier om met het leven, dat lang niet altijd gemakkelijk is, om te gaan.

‘Door het stylistische of artistieke vermogen kan de pijn van het leven soms worden omgezet in waardevolle ervaringen.’

Op die manier kunnen we ons blijven engageren met het leven en de wereld, in plaats van ons ervan af te keren. Zo kunnen we de negatieve kanten omzetten in kunst, door dit te verwerken in onder andere beeld of schrijven.

Zapffe erkent in navolging van Nietzsche dat juist daarin onze grote kracht verborgen ligt. Dit maakt het mogelijk om niet voor het pijnlijke leven weg te vluchten. Ook het bestaan van de wilde natuur, de bergen en het landschap speelt een rol in wat de filosoof zijn biosofie noemt. We kunnen de kunst gebruiken om onszelf weer te verbinden met de vitaliteit van het leven.

Dat kun je vaak niet letterlijk zien, maar wel ervaren. De uitspraak van de kunstenaar Paul Klee sluit daarbij aan: Kunst geeft niet het zichtbare weer, maar maakt zichtbaar. Het is spannend om dit inzicht in verband te brengen met ons onderzoek naar waar schoonheid te vinden is.

Dit en meer kunt u samen met mij onderzoeken tijdens de najaar-colleges van 4 oktober tot en met 29 november HOVO VU Amsterdam.

● Ik schrijf mij in: https://vu.nl/nl/onderwijs/hovo-amsterdam/cursussen-opleidingen/cursus-terugkeer-van-de-onverschrokken-schoonheid-fysiek/inhoud

● Ik wil een vraag stellen: voor vragen en opmerkingen, een zoomontmoeting of telefonisch een persoonlijk gesprek waarin u vragen kan stellen: stel uw vraag per mail aan katjarodenburg [at] antheia.nl

● Sneak preview:

Op zondag 17 september, van 10.15-11.00 u, til ik een tipje van de sluier op. Ik bespreek met u tijdens de online live preview via zoom enkele thema’s uit de colleges en u kunt live vragen aan mij stellen. Deelname is kostenloos.

Opgave via mail aan: katjarodenburg [at] antheia.nl

Als u zich al heeft ingeschreven voor de najaar-colleges, dan hoor ik het graag, u wordt eveneens uitgenodigd de sneak preview te volgen.

En: wanneer u in uw omgeving belangstellenden weet dan staat het u vrij om hen op deze dit bericht met uitnodiging te attenderen.

Ik hoor graag van u,

In ieder geval,

Tot ziens,Katja Rodenburg