‘The Watchman’ (2016) markeert een nieuw stadium in de ontwikkeling van de kunstenaar Marieke Bolhuis. Haar kunstwerken laten zien hoe zij de werkelijkheid onderzoekt en hoe zij vervolgens ingrijpt. Het is een weerslag van het proces waarin zij de wereld verandert en ombuigt naar haar eigen perspectief. In dit werk komen verschillende media die ze de laatste jaren hanteert samen in een beeld terecht. Een eigen en onderscheidende combinatie van materialen die samen blijven werken en schuren aan de oppervlakte.
Het werk staat in de traditie van de helder oplichtende lijn die te ontdekken is in haar oeuvre. Zij beproeft de laatste jaren verschillende manieren om aan de relatief gladde aluminium plaat een driedimensionale en voelbare structuur te geven. In ‘The Watchman’ kijken we mee met een figuur die in zijn helderwitte glanzende uitvoering een sterk contrast vormt met het tafereel. De positie die hij in het beeld inneemt is zodanig dat we wel met mee moeten kijken.
Hij domineert vasthoudend onze blikrichting. Dat is zijn taak. Wanneer wij liggen te slapen is hij het die wakker blijft. De wachter loopt door stad en landschap en speurt naar gevaar. Maar hij is ook eenzaam. Iemand die kijkt, maar wat hij ziet niet kan delen. Hij die de wacht houdt is een buitenstaander van beroep. De bewaker op dit beeld is echter nog meer. Hij is transparant en zijn witte skelet verraadt dat hij altijd al niet bij ons hoorde…of wel?
Ongemakkelijk volgen we zijn blik en we ontdekken een andere figuur. Het is het beeld van de reiziger die te paard door de wereld trekt. Die onverschrokken zich een weg baant in de natuur en zich onbespied waant. Wij zien dat het hier anders is. Hier wordt hij gezien. Er is iets in het beeld dat ons laat denken dat dit ‘gezien worden’ gevaarlijk is.
Want we kijken naar de kwetsbare rug van de ruiter. Waar kijkt de ‘Watchman’ naar? Hij laat niet los. De reiziger beweegt zich in een sprookjesachtige wereld waarin het rood voor contrasten zorgt en de lichte turquoise tint voor een doel en een perspectief. Nog is alles in orde. Nog gaat de reis verder.
‘The Watchman’ werkt als beeld omdat we de waker op de rug zien. En hij kijkt op zijn beurt naar de zich verder weg bewegende gestalten. Wanneer we voor het kunstwerk staan en het bekijken nemen we zelf zijn positie als Waker in. De blik naar binnen wordt weerkaatst naar buiten. En de blik van weer iemand anders zal vallen op onze rug wanneer we het werk bekijken. We kijken en worden in de gaten gehouden. Alleen, de waker wint altijd. Hij is al doorzichtig geworden en leeft voor altijd daar. Het kijken naar ‘The Watchman’ vertelt ons over wat wij niet in de hand hebben. Een kwetsbaar perspectief dat de wachter al lange tijd geleden heeft gevonden en ervaren.
Over de auteur
Katja Rodenburg is filosoof, adviseur en tentoonstellingen-curator. Zij volgt al langere tijd de ontwikkeling in het werk van Marieke Bolhuis. Deze tekst is verschenen ter gelegenheid van Art The Hague van 5 t/m 9 oktober 2016. Het werk The Watchman II is daar te zien bij Galerie Hugo Boogaard
Eerder verschenen er teksten over het werk en de ruimtelijke installatie ‘Brokken Safety’, gemaakt voor de Rotterdam Art Fair (2016) en ‘Falling Man, a Journey’, voor de presentatie in Contemporary Art Ruhr in Essen (D) (2011) en ‘Camera Lucida’, in het tijdschrift Human (2008)
Zij schreef o.a. de boeken Ik, Ophelia [in het kader van de tentoonstelling in het Van Gogh Museum over John Everett Millais, Hellen van Meene, Rineke Dijkstra en Inez van Lamsweerde& Vinoodh Matadin] en Armando en de melancholie van het scheppen [over de filosofische thema’s in het werk van de kunstenaar]
Voor meer informatie Antheia Blossoms: www.antheiablossoms.wordpress.com