
‘De mensen zoeken een plek om zich terug te trekken, op het platteland, aan zee, in de bergen -en gewoonlijk wil je dat zelf ook maar al te graag-. Maar dan begrijp je absoluut niets van filosofie. Nergens kan een mens zich immers rustiger en ongestoorder terugtrekken dan in zijn eigen ziel, vooral als hij in zijn binnenste zulke vaste overtuigingen heeft dat hij, zodra hij zich daarin verdiept, zich meteen volkomen gerust voelt’
Marcus Aurelius, de filosoof die keizer werd, weet waar hij het over heeft. Hij schrijft zijn Persoonlijke notities in zijn legertent, terwijl hij in moeilijke omstandigheden aan de grenzen van het Romeinse rijk bivakkeert. Elke nieuwe dag brengt weer nieuwe dilemma’s, elke dag moet hij snel zijn stevige beslissingen uitvoeren.
Marcus Aurelius is één van die filosofen die een handboek, een dagboek, een handleiding of een pamflet nalaten. Deze geschriften zijn persoonlijk en bevatten de kern van hun advies voor ons, de lezers die eeuwen na hen blijven komen. Deze volgende generaties zullen net als zij blijven worstelen met de uitdaging die het leven heet, in allerlei vormen.
Of je nu als leider mensen in goede banen wil leiden of je eigen leven zo veel en rijk mogelijk wil ervaren, levensvragen gelden voor beiden: hoe ga je om met onzekerheid en ongemak, met verandering, bloei en mogelijkheid?
Hoe dat kan onderzoeken we in de college-serie Handleiding voor het leven aan de hand van Marcus Aurelius en de inzichten van uiteenlopende filosofen als Aristoteles, en Epiktetos, Niccolò Machiavelli en Balthasar Gracián, Mary Wollstonecraft en Lou Andreas-Salomé, Friedrich Nietzsche en Rainer Maria Rilke, Georges Bataille en Albert Camus.
Deze auteurs schrijven vaak tegen de keer van de ideeën en inzichten van hun eigen tijd in. Dat houdt hen niet tegen. Met passie en hartstocht hopen ze op een beter leven voor de mensen die na hen komen.
Vorig jaar hebben we ons gebogen over de existentie-filosofie. Deze colleges sluiten daar goed bij aan. Ook in deze najaarscolleges lezen we tekstfragmenten en bekijken wij hoe kunst maken kan bijdragen aan het goede leven.
● Doet u mee? Vanwege de beperkte beschikbare ruimte zijn er nog maar drie plaatsen voor deze colleges die op 29 september as. beginnen in het hoofdgebouw van de VU Amsterdam. Als de colleges vol zijn sluit de inschrijving, is er nog plaats dan is woensdag volgende week, 22 september, de laatste dag dat inschrijven mogelijk is.