‘We wilen een goed leven, maar jagen alleen na wat meetbaar is’, stelde laatst een socioloog vast in de krant. We willen de wereld naar onze hand zetten en controleren, zeker in onzekere tijden als deze. Maar zo vergeten we dat we zelf ons contact met de wereld levend moeten houden. Op een andere manier, niet alleen met ons verstand.

De Spaanse filosoof María Zambrano (1904-1991) ontdekt dit al tijdens haar studie. Er is zoveel meer dan de rede van de traditionele filosofie. Wij denken niet alleen, we voelen, we verlangen, we lijden, we hebben dromen, we mijmeren. Hoe kon deze pijnlijke scheiding tussen de ratio en het hart ontstaan? Op welke manier kunnen wij toch schrijven en kunst maken?

Wanneer ze haar geliefde Spanje moet verlaten, kan ze alleen nog van een afstand reflecteren. Haar schriften moet ze achter laten. Ze begint haar omzwervingen met het zich opnieuw herinneren van haar gedachten. Over de filosofie maar ook over de Spaanse mystieke traditie. Wat is de zin van ons bestaan op de wereld?

In Madrid was Maria Zambrano onderdeel van de bruisende avant-garde, samen met bijvoorbeeld Lorca en Dalí. Zo ontmoet ze ook de bijzondere kunstenaar Maruja Mallo. Tijdens de lezing bekijken en bespreken we enkele kunstwerken van haar, in het licht van het andere denken.

Katja Rodenburg is filosoof, denkt na over kunst en geeft colleges esthetica en kunstfilosofie. Zij is vooral geïnteresseerd in het proces van het maken, en in de raakvlakken met het proces van het denken. Al jaren geeft zij colleges voor het HOVO instituut van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij schreef eerder onder andere Ik, Ophelia, over kunstenaars als John Everett Millais en Julia Margaret Cameron, Rineke Dijkstra en Helen van Meene en Armando en de melancholie van het scheppen, over de filosofische thema’s van de kunstenaar. Meer op: www.antheiablossoms.blog

Ik vroeg flamencogitarist Timen van den Berg om de muziek te verzorgen.

Een fragment is hier te beluisteren: https://www.youtube.com/watch?v=qsluA4Hpsxw

Meer hierover op: https://theresatimen.nl/#

Deze lezing vond plaats in Splendor bij de Vrije Gemeente Amsterdam op zondag 3 oktober 2021 en als lezing via zoom op zondag 24 oktober 2021