Het poëtische weten – María Zambrano en het andere denken

‘We wilen een goed leven, maar jagen alleen na wat meetbaar is’, stelde laatst een socioloog vast in de krant. We willen de wereld naar onze hand zetten en controleren, zeker in onzekere tijden als deze. Maar zo vergeten we dat we zelf ons contact met de wereld levend moeten houden. Op een andere manier, niet alleen met ons verstand.

De Spaanse filosoof María Zambrano (1904-1991) ontdekt dit al tijdens haar studie. Er is zoveel meer dan de rede van de traditionele filosofie. Wij denken niet alleen, we voelen, we verlangen, we lijden, we hebben dromen, we mijmeren. Hoe kon deze pijnlijke scheiding tussen de ratio en het hart ontstaan? Op welke manier kunnen wij toch schrijven en kunst maken?

Lees verder

Estilo gitano – Leven in zigeunerstijl

Ramon Gieling maakt zijn leven lang al films, en vaak vindt hij zijn inspiratie in Spanje. Zo maakte hij de bekende en originele film ‘En Un Momento Dado’ over Johan Cruijff en zijn betekenis voor de voetballiefhebber in Barcelona. In het boek ‘Het ondankbare leven van Santiago Herrero’ staat het leven van de zigeuner Santiago centraal. In verschillende scènes  volgen we zijn wonderlijke en tragische lotgevallen. Het lot, of zo je wil het toeval grijpt op cruciale momenten in. Lees verder

La farsa monea – Documenta 14 – Israel Galvan en de flamenco van de ondergrond

Foto: Stathis Mamalakis

Het is vast niet onopgemerkt gebleven, dit jaar is de Documenta 14 (in Kassel en Athene) onderwerp van vele artikelen in de media. De uitgangspunten van ‘Learning from Athens’ zijn door het curatorenteam onder leiding van Adam  Szymczyk op eigenzinnige wijze ingevuld. De kunstenaars en hun werken  roepen voor de pers en bezoekers vragen op die niet meteen beantwoord worden. Dat is helemaal niet erg. Maar het zou jammer zijn wanneer door deze ondoorgrondelijkheid  het publiek de handdoek in de ring gooit en de werken van de Documenta zo ‘uit het zicht’ blijven. Want elke vijf jaar is de manifestatie de belangrijkste graadmeter van de ontwikkelingen binnen de hedendaagse kunst.

Een bijzondere performance in het programma van de Documenta 14 in Athene vormt het werk La farsa monea , een samenwerking van flamencodanser en choreograaf Israel Galván, flamencozanger Niño de Elche en de kunstenaar en onderzoeker van flamenco, Pedro G. Romero. Lees verder

Juan Antonio, pionier van de flamenco in Nederland

Onlangs overleed op 76-jarige leeftijd Juan Antonio (Poeckling), flamencodanser, choreograaf, docent en artiest. Nadat hij na een operatie wat aangesterkt was ging hij meteen op reis naar Spanje, op de terugreis naar Nederland is hij gestorven.

Juan Antonio tijd danst lange tijd in Spanje en brengt bij terugkeer de flamenco mee naar Nederland.  Zijn invloed als docent is bijzonder groot, een hele generatie Nederlandse flamenco-dans docenten en flamenco-artiesten is door hem gevormd.

Hij werkte onder andere aan de dansacademie van Artez, de voormalige Nel Roosacademie en de Scapino dansacademie.

Niet alleen dansers inspireert hij door zijn jarenlange inspanningen. Ook de gitarist Eric Vaarzon Morel maakt voor het eerst kennis met de flamenco via Juan Antonio. Omdat zijn moeder bij hem danste komt hij als jonge jongen in aanraking met de gitaarmuziek. Van de gitarist die de lessen begeleid leert hij de eerste beginselen van de flamenco, en soms mag hij hem  zelfs vervangen. En de gitarist El Periquín (Peter Kalb) trad diverse keren samen met Juan Antonio op en begeleidde een tijd de lessen van Juan Antonio op de dansacademie in Arnhem.

Juan Antonio blijft lange tijd actief. Zo werkt hij bijvoorbeeld in 2003 nog mee aan de choreografie van de voorstelling ‘Reizigers uit Rajastan’ van het Internationaal Danstheater.

Voor zijn verdiensten is hij in naam van de Spaanse koning geridderd met el Cruz de Cabellero de la Orden del Mérito Civil.

Binnenkort op dit web-log meer over de  invloed en de opvattingen van Juan Antonio.

Luna, luna – Federico García Lorca en de kunst van het scheppen Lezing door Katja Rodenburg op 15 september 2011 Boekhandel Ongerijmd Arnhem

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat er, op 19 augustus 1936, een bruut einde kwam aan het korte leven van Spanje’s beroemdste dichter, Federico Garcia Lorca (1898-1936). Ter gelegenheid hiervan bespreekt filosoof Katja Rodenburg in de lezing ‘Luna, luna –Federico Garcia Lorca en de kunst van het scheppen’ de thematiek van zijn proza en poëzie. We verdiepen ons in de voorliefde van de dichter voor de ‘cante jondo’ in de flamenco. Wat is nu precies ‘duende’? En wat is het verband tussen de melancholie en de kunst om te leven? Lees verder

Federico García Lorca reis naar Granada e.o. 19 t/m 26 oktober 2011

Verde te quiero verde.

Verde viento. Verde ramas. 

Federico García Lorca (1898-1936)

In de geest van Spanje’s beroemdste dichter bezoeken we de plaatsen die zijn leven en werk inspireren. Federico García Lorca maakt als dichter, toneelregisseur en kunstenaar zijn passie voor het land en de mensen die er wonen op allerlei manieren duidelijk. Dit jaar wordt in augustus het moment herdacht waarop er 75 jaar geleden een bruut einde kwam aan zijn te korte leven. Lees verder

F.G. Lorca wandelt door het Albaicín in Granada

In ‘Impressies van Spanje’ ( Impresiones y paisajes) schetst de jonge Federico García Lorca een indringend beeld van de oude Moorse wijk op de heuvel.

Het licht van de opgaande zon laat het Albaicín opnieuw verschijnen: ‘En alle zachte, bleke plekken van weifelachtig blauw veranderen in schitterende flonkeringen, en de oude torens van het Alhambra zijn fonkelingen van rood licht…(-) De zon van Andalusië begint zijn vuurlied te zingen waarnaar alle dingen bevreesd luisteren.’

In de wijk zelf vindt Lorca een wonderbaarlijke mengeling van tegenstellingen. Lees verder