De Grieken, die de geheime leer van hun wereldbeschouwing in hun goden uitspreken en tegelijkertijd verzwijgen, hebben als dubbele bron van hun kunst twee godheden opgesteld, Apollo en Dionysus.
Dit schrijft Friedrich Nietzsche in 1870, wanneer hij al volop aan het nadenken is over de thema’s die gaan leiden tot zijn eerste boek. Vanaf dit moment zijn de termen het apollinische en het dionysische niet meer van het toneel verdwenen in het denken over de band tussen de kunst en het leven.
Steeds weer spreekt de filosoof over de strijd die deze twee driften – ‘bijna altijd in oorlog’ – met elkaar leveren en hoe ze in deze krachtmetingen de kunst en het leven voortbrengen.
In deze tijd moet ik vaak denken aan de waarde en de kracht van kunst. En hoe we de neiging hebben om cultuur vooral weerspiegeld te zien in de vorm van oude gebouwen, kerken, schilderijen. Ja, eigenlijk dus in materie, steen, hout, linnen, stof, met verf, kleur, pigmenten. De kwetsbaarheid van de kunst is groot. Dat willen we graag beschermen.
Maar er is ook nog een onderlaag, een denken in ideeën en een blik op de wereld. De onzichtbare voedingsbodem van kunst en cultuur, die samen met een eveneens onzichtbaar netwerk zorgt dat er dingen blijven groeien en ontstaan. Door de weerstand en rotsbodem heen. Ook dit vraagt aandacht. Alleen wij kunnen hiervoor zorgen, dit kan alleen uit onszelf komen.
In de lezing De dionysische gedachte – kunst en cultuur in het hart van ons bestaan onderzoeken we hoe dit werkt aan de hand van twee nagelaten, korte essays van Nietzsche: De dionysische wereldbeschouwing (Die dionysische Weltanschauung) en De geboorte van de tragische gedachte/ het tragische denken ( Die Geburt des tragischen Gedankens). *
We proberen de verborgen, geheime dimensie van dit denken te doorgronden en mee te nemen naar onze eigen tijd. Daarbij komen we te spreken over de visie op de betekenis van kunst van Lev Tolstoj. Hij wijst ons er fijntjes ook op dat het voor ons gewoon niet mogelijk is om zonder kunst te bestaan.
Dionysos is de god van de allesoverweldigende vitale krachten. Laten we de beginnende lente samen met hem vieren.
●Inschrijven: via mail naar katjarodenburg@antheia.nl
● Online live lezing per zoom op zondag 10 april van 10.15 – 12.00, inloop v.a. 09.55 u
● Vragen Bij de lezing is er gelegenheid om vragen te stellen
● Link lezing U ontvangt de link naar de ONLINE LIVE -lezing via Zoom op zondag 10 april voor 9.00 u.
● Hand-out Enkele dagen voor de lezing ontvangt u een hand-out met de citaten in resp. Duits (Nietzsche) en Engels (Tolstoj). Tijdens de lezing worden deze tekstfragmenten in het Nederlands toegelicht.
● Entree online-lezing: 18,00 (incl.btw)
● Bij de bevestiging van inschrijving ontvangt u de betaalgegevens.
*Deze nagelaten essays zijn helaas niet verkrijgbaar in het Nederlands.
Katja Rodenburg is filosoof, denkt na over kunst en geeft colleges esthetica en kunstfilosofie. Vanuit deze achtergrond maakte zij als tentoonstellingen curator diverse tentoonstellingen (o.a. in het Armando Museum, Van Gogh Museum, Cobra Museum). Zij is vooral geïnteresseerd in het proces van het maken, en in de raakvlakken met het proces van het denken. Zij schreef eerder onder andere Ik, Ophelia, over kunstenaars als John Everett Millais en Julia Margaret Cameron, Rineke Dijkstra en Helen van Meene en Armando en de melancholie van het scheppen, over de filosofische thema’s van de kunstenaar. Meer op: www.antheiablossoms.blog
ANTHEIA BLOSSOMS 